Audiohobby.pl

Elektrostaty - wątek ogólny

wiktor

  • 2503 / 6252
  • Moderator Działu Słuchawki
16-03-2013, 20:07
Regulacja głośności wielu wzmacniaczy oraz regulacja balansu we wzmacniaczach Stax.
 
I.Wstęp.
 
 
Przygotowałem krótki poradnik jak w domowych warunkach w miarę dokładnie wyregulować poziom głośności obu kanałów. Zwłaszcza w przypadku używania w jednym czasie kilku wzmacniaczy, jest to optymalne rozwiązanie. Trochę na własne potrzeby, trochę zainspirowany poszukiwaniami Włodka oraz testami u Stefana, postanowiłem pokazać jak robię to we własnym systemie. Proszę pamiętać, że to co poniżej dotyczy tylko wzmacniaczy do elektrostatów i energizerów do elektrostatów, w tym LRT.
 
Poziom głośności i z tym związane wrażania, czasami mogą doprowadzić do fałszywych wniosków. Poleganie tylko na uszach okazało się w moim przypadku bardzo niedokładne. To co było "na ucho" zbalansowane, okazało się mocno zróżnicowane na wskazaniach miernika. Potencjometry Staxa w SRM-007t, SRM-007tII oraz SRM-T2 w stanie fabrycznego "lewy=prawy" nie są tak naprawdę zbalansowane. Poza tym, trudno na oko ustawić znaki na potencjometrze w T2, a w modelach 007, 717 i 727, umowne zero możemy ustawić skręcając gałkę potencjometru na minimum lub maksimum. W stanach pośrednich, praktycznie w każdym punkcie L nie jest równy R.
 
W trakcie tych testów okazało się, że do naprawdę głośnego słuchania wystarczy około 60-70 V skalowane przy sygnale testowym 1 kHz 0 dB. Podawane parametry ilości Voltów w  r.m.s. przy 1 kHz okazują się być niemal zabójcze dla słuchu. Torturą byłoby słuchać pliku testowego 1.000 Hz powyżej 100V. Tak dla zobrazowania SRM-007 ma moc wyjściową ca. 340V (w praktyce nawet około 400V), SRM-717/727 ca. 450V, Orpheus ponad 500V a SRM T-2 w praktyce powyżej 660V. W teorii OK - jest moc, ale w praktyce nigdy tego nie wykorzystamy.

wiktor

  • 2503 / 6252
  • Moderator Działu Słuchawki
16-03-2013, 20:09
II.Co potrzebujemy.
 
Do tej zabawy, bo tak to trzeba traktować, powinniśmy mieć:
 
- miernik uniwersalny
- schemat gniazdek
- plik z sygnałem testowym 1 kHz 0dB
 
Miernik, wcześniej czy później, każdemu się przyda. Sygnał można podać z dowolnego źródła, komputera, Ipada, odtwarzacza mp3, etc. Plik można poszukać w Internecie. Dla wygody podaję dwa linki:
 
http://www.rme-audio.de/old/english/download/audtest.htm

http://www.rme-audio.de/en_downloads_tools.php

 
.
 

wiktor

  • 2503 / 6252
  • Moderator Działu Słuchawki
16-03-2013, 20:11
III.Wstępne nastawy.


Na tym etapie nie używamy słuchawek. Należy je odłączyć od wzmacniacza. W trakcie tego testu, ustawiłem maksymalny sygnał wyjścia z serwera plików, a w preampie -30dB. Dobrze trzymać się "okrągłych" wartości, na przykład potencjometr w Stax na godzinie 12-tej, etc. Plik z sygnałem testowym jest na ogół krótki i należy ustawić w programie do odtwarzania "powtarzaj". Miernik należy ustawić na prąd zmienny w zakresie 200V. Wzmacniacze powinny być włączone minimum pół godziny wcześniej.


.

wiktor

  • 2503 / 6252
  • Moderator Działu Słuchawki
16-03-2013, 20:13
IV.Regulacja balansu potencjometru.


No i zaczynamy właściwą zabawę. Końcówki miernika wkładamy do gniazdka według powyższego schematu. Dążymy do ustawienia wskazań równych . W przypadku Staxa będzie to długotrwały proces przekładania sond między kanałami, ale w końcu powinno się udać osiągnąć zbliżone wartości. W Orfeuszu sprawa jest prosta, potencjometr jest wspólny dla obu kanałów. Różnice są minimalne, poniżej 0,3V.


.

wiktor

  • 2503 / 6252
  • Moderator Działu Słuchawki
16-03-2013, 20:14
V. Przypadek -1db.


Przy okazji chciałbym pokazać jak zmienia się wartość napięcia przy ściszeniu o 1dB jednego kanału. W rzeczywistości, przy raczej wysokich poziomach głośności, 1 dB to prawie 8V.


.

wiktor

  • 2503 / 6252
  • Moderator Działu Słuchawki
16-03-2013, 20:15
VI. Podsumowanie.


Czy można tego wszystkie co opisałem nie robić? No pewnie! Rzecz tylko w dokładności i optymalizowaniu. Zostaje satysfakcja z dobrze wyregulowanego balansu między kanałami. W trakcie tych czynności możemy również zdiagnozować początki problemów ze słuchem, co nawet u młodych osób może mieć miejsce. Poza tym, to kolejne dopieszczenie naszego systemu. Miłej zabawy!

 
Wiktor

Krzysztof_M

  • 1667 / 5644
  • Ekspert
16-03-2013, 20:20
Brawo Wiktorze, przystępnie i prosto opisana czynność, która powinna towarzyszyć każdemu spotkaniu Staxowców gdy tylko porównują wzmacniacze i słuchawki. A tym bardziej gdy zamierzają potem opisywać publicznie różnice w brzmieniu.
Ciekawe ile osób tak postępuje?
α β Σ Φ Ω ℧ μ π °C ± √ ² < ≤ ≥ > ^ Δ −

escaflowne

  • 190 / 5516
  • Aktywny użytkownik
16-03-2013, 20:27
"W trakcie tych testów okazało się, że do naprawdę głośnego słuchania wystarczy około 60-70 V"
Wiktorze czy mógłbyś to powtórzyć??
I na jakich słuchawkach "Torturą byłoby słuchać pliku testowego 1.000 Hz powyżej 100V." ??
Bardzo proszę..
Bo Niektórzy mi nie wierzyli gdy mówiłem/pisałem coś podobnego. Musiało być 500V no chociaż 400. Hi, hi, hi ;-) ;-)
gnuśny kocur

MAG

  • 2398 / 6239
  • Ekspert
16-03-2013, 20:28

Wiktorze nie rozumiem w jakim celu trzeba wykonywać takie zrównoważenie kanałów ?

Przecież nie od dziś wiadomo że nikt nie słyszy dokładnie tak samo uchem prawym i uchem lewym.
Dla mnie jest to sztuczne to tak jak byśmy wierzyli że nasz słuch jest 100% w prawym i 100% w lewym uchu.


Dobry Audiolog-Foniatra powie prawdę po pierwszej wizycie więc w pierw radziłbym udać się do powyższego a potem jeśli jest 100% na 100% w co wątpię możemy równoważyć kanały na mierniku w przeciwnym razie dyskomfort gwarantowany:)

Balans w W wzmacniaczach Stax jest potrzebny



d(-_-)b  MAG






wiktor

  • 2503 / 6252
  • Moderator Działu Słuchawki
16-03-2013, 20:35
>> escaflowne, 2013-03-16 20:27:54

Nie pomyliłem się. Tak było. Przy wartościach na mierniku powyżej 100V słychać te 1kHz na lampach. Nie do wiary, ale tak jest. Radzę spróbować.

:)

Krzysztof_M

  • 1667 / 5644
  • Ekspert
16-03-2013, 20:39
MAG - to, że uszy są nierówne to jedno - do tego nasz mózg jest przyzwyczajony i pewnie jakoś sobie to kompensuje.
Ale brak równowagi wnoszonej przez wzmacniacz nie kompensuje i jest ona sztuczna. Stąd propozycja Wiktora, aby to wyeliminować.
I dodatkowo moja uwaga odnosi się do tego, że nawet, wydawałoby się, niewielka różnica w poziomach sygnału w okolicach 1dB to jednak spora różnica z technicznego punktu widzenia.
Wzmacniacz ustawiony np. o 1dB ciszej niż konkurent wyda się nam słabszy. Stąd wszelkie porównania powinny być poprzedzone wyrównaniem poziomów testowanych urządzeń.

Hi-End to walka o niuanse, drobiazgi. Grający o 1 dB ciszej prawy kanał względem lewego może nie być odebrany jako ciszej grający. Ale całościowy obraz muzyczny pójdzie w krzaki.
α β Σ Φ Ω ℧ μ π °C ± √ ² < ≤ ≥ > ^ Δ −

wiktor

  • 2503 / 6252
  • Moderator Działu Słuchawki
16-03-2013, 20:46
>> MAG, 2013-03-16 20:28:30

Marku,

przede wszystkim chodziło mi o ustawienie podobnego poziomu wzmocnienia na różnych wzmacniaczach, które używam. To był priorytet.

Po drugie... Staxa musiałem ustawiać "na oko" i okazało się to obarczone dużym błędem.

Po trzecie... czasami miałem wrażenie, że coś jest nie tak z którymś Staxem.

Po czwarte... niedawno zrobiłem badania słuchu. Okazało się, że mam bardzo dobry wynik dla obu uszu. Wynik jest tylko teoretyczny, ba! nawet kompletnie nieprawdziwy. W realu, słyszę inaczej, niestety gorzej na jedno ucho. Robiąc ten opisany wyżej test, wiem, że w utworze i w sprzęcie wszystko jest OK.

:)

escaflowne

  • 190 / 5516
  • Aktywny użytkownik
16-03-2013, 21:06
Wiktorze, jeśli chodzi prawidłowość twoich pomiarów w odniesieniu do wymaganego napięcia dla odpowiedniej głośności to nie kwestia wiary ale wiedzy. Mierzyłem to wielokrotnie i wyniki wiele się nie różniły. Na przykład do ciężkiego metalu wystarczało 40-50V aby mieć wrażenie "mocy". Dla 507. A Ty na jakim modelu testowałeś?
gnuśny kocur

wiktor

  • 2503 / 6252
  • Moderator Działu Słuchawki
16-03-2013, 21:18
>> escaflowne, 2013-03-16 21:06:39

Adamie,

jestem przekonany, że Ty o tym wiedziałeś.

:)

Na różnych modelach. Najbardziej skuteczne są SR-009 i SR-507, czasami nawet upierdliwe dla Staxa T2. Nie wiem czy pytasz mnie o  słuchanie w okolicach  100V, jeśli tak, to maksymalnie wytrzymałem na sekundę przy tych 65,5V. Wrażenia podobne jak przy włożeniu palców do gniazdka z 230V.

;)

Gustaw

  • Gość
16-03-2013, 21:51
Ostatnio dzięki uprzejmości forumowych kolegów miałem okazję porównywać STAX 507 +717 z Denonem 7000 i wzmacniaczem DIY.  Minę po tej konfrontacji miałem podobną jak premier na zdjęciu poniżej. Jutro opiszę szczegóły.