Audiohobby.pl

Parametry głowic - materiał wykonania, rezystancja, indukcyjność

RetroTape

  • 640 / 1025
  • Ekspert
09-02-2023, 23:18
O co chodzi ?
Temat w założeniu ma być pomocny osobom wymieniającym głowice w swoich magnetofonach. Bardzo rzadko zdarza się, że możliwe jest znalezienie nowego oryginału i musimy szukać czegoś o podobnych parametrach. Operacja będzie możliwie bezproblemowa, jeśli nowa głowica ma je zbliżone do oryginału (materiał wykonania, rezystancja, indukcyjność).

Jak mierzyć ?
Czymś, czym możemy zmierzyć rezystancję i indukcyjność, najczęściej są to tzw. uniwersalne testery elementów elektronicznych. Podłączamy się do nóżki masy i jednego z kanałów sygnałowych audio. Pomiar możemy powtórzyć 2 lub 3 razy dla pewności, gdyż wyniki przeważnie nieco się różnią (optymalnie byłoby obliczyć z nich średnią). Najłatwiej gdy mamy głowicę osobno, ale w mechanizmie też się da - ja odłączam tylko kabelek głowicy od płyty głównej, aby nic przypadkiem nie zakłócało odczytów. Załączam zdjęcie z pomiarów.

Opis wyników
Proponuję (bez przymusu) aby umieszczać opis parametrów w znacznikach kodu, będą wtedy wyraźnie widoczne w temacie. Przyjąłem następujący sposób opisu: firma i model głowicy - mono/stereo - materiał wykonania - rezystancja/indukcyjność - komentarz

Tak więc zaczynamy:

1. Panasonic RJH4C35GZAM - stereo - Permalloy - 286,4 ohm/77,7 mH - Technics RS-B555/565

2. Panasonic QWY4165G 4F15 - stereo - Permalloy - 218,5 ohm/76,7 mH - Technics RS-B40

3. AMIR 666 - stereo - Permalloy - 244,7 ohm/104,7 mH - obecnie dostępny zamiennik

4. JVC bez symbolu - mono - Permaloy - 394,5 ohm/234,6 mH - obecnie dostępny zamiennik

Mam nadzieję, że temat będzie przydatny i z czasem wspólnymi siłami stworzymy pokaźną listę parametrów różnych głowic. Szczególnie ciekawe będą jak sądzę parametry obecnie dostępnych na rynku modeli, które będzie wiadomo gdzie zastosować.

RetroTape

  • 640 / 1025
  • Ekspert
17-02-2023, 18:11
Kolejny pakiet pomiarów:

Panasonic SJH99 - stereo - Permalloy - 303,5 ohm/92,9 mH - Technics RS-B605

Yamaha GF-40 - stereo - Amorphous - 105,2 ohm/32,5 mH - Yamaha KX-530

AIWA DX Head - sereo - Permalloy - 256 ohm/95,1 mH - zamiennik

Zauważyłem, że pomiary tych samych głowic w różnych magnetofonach nieco się różnią, przykładowo GF-40 z KX-530 miała jak wyżej, ale ten sam model w KX-330 miał 107,0 ohm/38,2 mH. Tak samo w różnych kanałach głowicy stereo wyniki są nieco inne. Myślę, że nie ma się tym co specjalnie przejmować i trzeba założyć pewną tolerancję wyniku.

Czy ktoś z kolegów zna magnetofon, w którym byłaby głowica stereo o parametrach rzędu 400 ohm/320 mH ?

Hammer

  • 4874 / 2514
  • Ekspert
17-02-2023, 19:16
Ale pod odłączeniu przewodów od płyty głównej zostają luźne przewody ... mam nadzieje że one nie dodają indukcyjności....chyba.....

Są to fotki pomiarów różnych głowic  z różnych kaseciaków jakie rozbierałem.
Po lewej jest model głowicy, nr zczytany z niej, po prawej oporność i po prawej indukcyjność.
Wartości średnie z L i R.
Zaznaczam że głowic nie sprzedaje.
Jedna zaznaczona jako Technics to RS-B40.
POMIARY WYKONANO NA SAMYCH GŁOWICACH BEZ OKABLOWANIA.
« Ostatnia zmiana: 17-02-2023, 19:38 wysłana przez Hammer »

RetroTape

  • 640 / 1025
  • Ekspert
18-02-2023, 12:16
Kable raczej nie wpływają znacząco na pomiary, ale jeszcze sprawdzę przy okazji. Dzięki za dużo danych, pamiętasz w jakim magnetofonie była głowica 95167PD ?

Hammer

  • 4874 / 2514
  • Ekspert
18-02-2023, 13:27
nie....sie zbieralo przez lata.

Krzysztof_M

  • 1554 / 5506
  • Ekspert
18-02-2023, 13:57
Problem z pomiarami indukcyjności i ich wynikami może być taki, że jeśli nie wiadomo w jakich warunkach został przeprowadzony to ciężko będzie takie wyniki porównać.
Na pomiar indukcyjności spory wpływ będzie miała częstotliwość pomiaru.
Poniżej pomiar starej polskiej głowicy dla częstotliwości 1 kHz i 10 kHz.
Różnej wartości napięcia pomiarowego również zmienią wynik, ponieważ do głosu dojdzie nieliniowość strumienia magnetycznego w rdzeniu.
W zasadzie najbardziej wiarygodnym wynikiem jest tutaj oporność dla prądu stałego.

No i ostatnia prośba - Ohm to był taki facet. Jednostka to om :)  czyli piszemy 1 om albo lepiej 1 Ω

α β Σ Φ Ω ℧ μ π °C ± √ ² < ≤ ≥ > ^ Δ −
α β Σ Φ Ω ℧ μ π °C ± √ ² < ≤ ≥ > ^ Δ −

RetroTape

  • 640 / 1025
  • Ekspert
18-02-2023, 14:46
Międzynarodowy system jednostek (https://en.wikipedia.org/wiki/International_System_of_Units) podaje opis jednostki jako "ohm", wiem że w Polsce uznaje się tą formę za nieprawidłową, ale na świecie już nie. Jakoś przyzwyczaiłem się do pisania ohm, pewnie dlatego, że czasem udzielam się na zagranicznych forach i tam przy opisie "om" następuje konsternacja ;)

Co do poprawności pomiaru masz rację, nawet w katalogach firm produkujących głowice są wartości przy różnych częstotliwościach. Myślę, że tutaj stosujemy metodę bardzo uproszczoną, ale zdającą w zadowalającym stopniu egzamin.

ArturP

  • 1382 / 3011
  • Ekspert
18-02-2023, 14:51
Zwrócę uwagę, że pomiary są wiarygodne gdy są powtarzalne. "Indukcyjność" jest zależna od częstotliwości, dokładnie jak "Impedancja". Przy czym "impedancja DC" to "rezystancja".
Ale to wiedzą wszyscy z lekcji fizyki, chyba, że nie byli na nich jak ja ;););).

Krzychu, często spotykam się z jednostką "R" zamiast "Ω", którą ciężko znaleźć w windowsie.
Ale ogólnie potwierdzam nazewnictwo. https://pl.wikipedia.org/wiki/Om_(jednostka)
« Ostatnia zmiana: 18-02-2023, 15:03 wysłana przez ArturP »

RetroTape

  • 640 / 1025
  • Ekspert
18-02-2023, 15:12
Na razie nie dysponuję takim miernikiem jak kolega powyżej, ale może zakupię to uzupełnię dane o wartości przy różnych częstotliwościach.

Z powtarzalnością wyników jest pewien problem, gdyż przy każdym pomiarze wyniki są nieco inne. Do tego w głowicach stereo, na jednym i drugim kanale są widoczne pewne różnice. No i jeszcze ten sam model głowicy ale w 2 różnych egzemplarzach wychodzi też nie tak samo. Jeśli dodamy pomiary przy różnych częstotliwościach, sprawa zaczyna się jeszcze bardziej komplikować.

Z moich obserwacji wynika do tej pory, że jeśli trafimy z pomiarami (bez udziału konkretnych częstotliwości) w podobne parametry, to głowica działa dobrze. Czyli prawidłowo odtwarza i nagrywa. Może mieć jednak nieco inną charakterystykę częstotliwościową, czyli bardziej lub mniej podbijać/tracić przy konkretnych sygnałach. Przykładowo zauważam, że jak wymienię głowicę, to przy tej samej głośności na wejściu, powiedzmy częstotliwość 1000 Hz jest na tym samym poziomie miernika jak wcześniej, ale już 315 Hz jest o 2dB wyżej. Zazwyczaj już tego nie reguluję, ale to da się przecież zrobić w magnetofonie.

ArturP

  • 1382 / 3011
  • Ekspert
18-02-2023, 15:28
Z powtarzalnością wyników jest pewien problem, gdyż przy każdym pomiarze wyniki są nieco inne. Do tego w głowicach stereo, na jednym i drugim kanale są widoczne pewne różnice. No i jeszcze ten sam model głowicy ale w 2 różnych egzemplarzach wychodzi też nie tak samo. Jeśli dodamy pomiary przy różnych częstotliwościach, sprawa zaczyna się jeszcze bardziej komplikować.

 Jestem pełen podziwu dla twoich pomiarów. Bez obrazy i zgryźliwości, ale widzę, że mierzysz kawałkiem sznurka wagę waleni grenlandzkich w morzu jońskim, siedząc w fotelu u siebie przy biurku.
 Podejdź do kogoś z porządnym, legalizowanym miernikiem i zmierz swoje własne kondensatory, rezystory, cewki i baterie.
Będziesz miał wzorzec do skalibrowania swojego miernika, na którym zanotujesz różnice wartości. Przewody pomiarowe też mają być jak najbardziej odizolowane od zakłóceń środowiskowych. Do tego używa się ekranowania i skręcania przewodów, bardzo ważne przy pomiarach wartości AC.

RetroTape

  • 640 / 1025
  • Ekspert
18-02-2023, 15:46
Nie twierdzę, że te pomiary są idealne, ale innych zwyczajnie nie ma. Nie znalazłem takiego tematu nigdzie w Internecie. Brak też instrukcji serwisowych do konkretnych modeli głowic. Praktyka pokazuje, że jak już ktoś musi wymienić głowice, to przeważnie nie mierzy zupełnie niczego, bo przecież nowa głowica jest "uniwersalna" zatem pasuje do wszystkiego ;)

Eksperymentuje w zaciszu domowym przy swoich magnetofonach, więc tylko ja poniosę konsekwencje ewentualnej pomyłki. Nie buduję łazika na Marsa, tylko ratuję stare magnetofony, super dokładne i powtarzalne wyniki nie są po prostu potrzebne. Chętnie popatrzę jak inni mierzą i dobierają głowicę, bo temu służy też ten temat. Z tego co wiem u innych osób wykonujących pomiary też występują różnice o jakich wspominałem i często wyciągana jest średnia z uzyskanych wyników.

ArturP

  • 1382 / 3011
  • Ekspert
18-02-2023, 16:14
Acha, to teraz rozumiem. Chodzi o sprawność głowicy, a nie jej pomiary.
 Nie można pisać o pomiarach, bez ich powtarzalności. Jeśli jej brak to piszemy o tym, że głowica jest albo sprawna albo nie. Czyli rodzaj pomiaru cyfrowego, zero- niesprawna, jedynka- sprawna. Parametry głowic są w "pedeefach" na http://www.jrfmagnetics.com/index.html?JRF_mainframe=/JRF_nortronics.html

RetroTape

  • 640 / 1025
  • Ekspert
18-02-2023, 16:29
Cytat: ArturP
Nie można pisać o pomiarach, bez ich powtarzalności.
Jako inżynier z kilkudziesięcioletnim stażem wykonywałem w życiu ogrom pomiarów, które się nie powtarzały (wystarczy, że układ odniesienia jest zmienny), ale jak sądzę odnosisz się tutaj do głowic magnetofonowych. One w pewnym sensie się powtarzają, są tylko odchyłki w granicach nie przekraczających 20%, często jest to tylko kilka %. Zauważ, że głowica GF-40 Yamahy jest znana z tego że ma niską rezystancję (około 100 omów) i taka ona jest, nie da się użyć do niej z sukcesem zamiennika 300 ohm. Ja tutaj w temacie będę podawał dane takie jak do tej pory, jak ktoś ma możliwość zmierzyć to dokładniej to zapraszam, Ciebie również :)

Krzysztof_M

  • 1554 / 5506
  • Ekspert
18-02-2023, 16:57
Na innym forum, na którym się udzielam, był wątek o głośnikowych transformatorach do wzmacniaczy lampowych.
Oczywiście w kontekście parametrów a konkretnie indukcyjności.
Fantastyczne wyniki potrafiły wyjść w żadnym momencie nie przystające do deklaracji producenta, ilość zmiennych rosła lawinowo a nikt z dyskutantów nie potrafił określić jednej poprawnej metody - co kazało stwierdzić, że takowej nie ma - w sensie nie ma jednej standaryzowanej metody na pomiar indukcyjności takich transformatorów, tak by wyniki dało się swobodnie porównywać z innymi producentami, własnymi wyrobami etc ...
Czyli każdy producent sobie publikuje swoje własne pomiary i tyle.
Obawiam się, że w przypadku głowic magnetofonowych jest podobnie. Nawet jeśli dobierzemy się do danych katalogowych głowic, to bez poznania dokładnych warunków pomiarów nie będzie jak tego porównać z innymi głowicami innych producentów.

Samodzielnie zrobiona lista głowic i ich indukcyjności i oporności jednak moim zdaniem będzie nadal miała swoją wartość.
Według mnie największy szkopuł w tym jak je będzie interpretował przeciętny "Kowalski", czy zrozumie ograniczenia i wady wyników?
α β Σ Φ Ω ℧ μ π °C ± √ ² < ≤ ≥ > ^ Δ −

ArturP

  • 1382 / 3011
  • Ekspert
18-02-2023, 17:21
Ja tutaj w temacie będę podawał dane takie jak do tej pory, jak ktoś ma możliwość zmierzyć to dokładniej to zapraszam, Ciebie również :)
Dzięki za zaproszenie, skorzystam. :)
Pisząc o powtarzalności, mam na myśli pomiar jednego i tego samego elementu, w identycznych warunkach, głowicy lub innych elementów. Jeśli o to chodziło w twoich pomiarach, to źle to zrozumiałem.
Na zaproponowanej przeze mnie stronie, dobrze jest wytłumaczona konstrukcja głowicy. Wspomniane jest też coś o niedokładności powstałej podczas produkcji. Ale do wyrównania są odpowiednie elementy układu docelowego, nawet jeśli są to różnice rzędu 20%.