Istota jakości tranzystorowego stopnia mocy
Stopień końcowy całkowicie odpowiada za subiektywną audio
jakość. Jest to związane z sposobem działania głośników, które
nie mogą mieć w sterującym sygnale impulsowych przeszkód,
które hamowały by dynamikę czystych rezonansów membrany.
Ta wrażliwość każdego głośnika jest bardzo wielka i
nieprawdopodobna i efektem złego sterowania głośnika jest brak
subiektywnej efektywności słyszalności niskich i średnich tonów,
oraz całkowicie zły ich odbiór szczególnie dla niskich tonów -
całkowity brak naturalności dźwięku związanego z niskimi tonami.
W zły sposób zrobiony końcowy przeciwsobny stopień mocy,
całkowicie czyni wzmacniacz nieprzydatny i przeważnie wszystkie
wzmacniacze są złe i nawet te o najmniejszych zniekształceniach.
Dlatego w prosty sposób mikrofonem można sprawdzić czy
wzmacniacz dobrze działa i wtedy dla mikrofonu jest czuć dużą
moc akustyczną, związaną szczególnie z niskimi tonami. Dla
dobrego wzmacniacza niskie tony rozchodzą się na dalszą odległość
od głośników w sposób efektywny i bez straty ich obrazu jakości,
bo dobry wzmacniacz daje też wyobraźnię wzrokową obszarów
dźwiękowych. Co przede wszystkim czyni zły wzmacniacz: każda
nie symetria par komplementarnych i przeciwsobnych. Drugorzędną
rzeczą jest ich liniowość sterowania się, która związana jest z
rezystancją dynamiczną stopnia sterującego tranzystory mocy i
nie jest ważne jak jest prądowo mocny tranzystor a tylko jego
rezystancja dynamiczna i praktycznie jeden tranzystor sterujący nie
może mieć większego prądu kolektora od Ic=27mA i dla
tr.BD140/139 ich prąd początkowy jest około Io=11mA i pozostaje
czynny prąd na wzmocnienie tylko Ic=16mAp. Dlatego wzmocnienie
prądowe tr.mocy musi być duże, oraz tranzystory mocy nie mają
dużej dynamiki prądowej i dla prądowego linowego wzmocnienia
dynamicznego nie przekracza się 0.1x ich prądu maksymalnego.
Te uwagi dają pojęcie jak powszechnie sterują się tranzystory
w stopniu mocy, połączone kaskadowo i przez to łatwo jest ich
większą rezystancją wejściową obciążać stopnień napięciowy kl.A,
ale to nie jest najwyższa jakość. Dobrze jest stosować tr.mocy o
dużym wzmocnieniu i nie ważne jest że dla prądów większych od
Ic=0.1x Ic max maleje ich wzmocnienie dynamiczne, bo i tak
wszystkie tranzystory takie są i myślę jeśli się o tym pisze to firmy
śmieją się z niewiedzy wielu elektroników majsterkowiczów.
Przykładem są tanie tr.mocy BD912/911, dla których typowo
wzmocnienie jest około b=230----245 i innych dla ludzi wzmocnień
nie potrzeba, a dla wybrednych są 2SA1216 i 2SC4922.
Takie tranzystory w taki sposób stosowane są cenne i można do
nich szukać dobrych schematów. Można stosować pary
komplementarne dla których wzmocnie statyczne tr. PNP jest
większe o 5% od tr.NPN, a najlepiej jest sprawdzić wzmocnienia w
układzie pomiaru dynamicznego. To samo wzmocnienie dynamiczne
to nie wszystko, bo prądy spoczynkowe są różne i tr.PNP ma zawsze
większy prąd spoczynkowy i należy kombinować rezystorem stopnia
sterującego i szeregowym bazy aby i prądy spoczynkowe i wzmocnia
dynamiczne były takie same dla obu tr.PNP i NPN, kombinując dla
tr. PNP i po regulacjach może okazać się potrzeba jeszcze trochę
większego wzmocnienia dynamicznego dla tr. PNP, aby wszytko było
dobrze. Sam przedwzmacniacz też trochę ma znaczenie dla jakości
dźwięku.
