Creative Console Launcher
(tekst trochę bardziej z myślą o posiadaczach kart Creative z uwagi na suwaki)
Jeśli na zmodowanych sterownikach Realteka posiadasz fabryczny menadżer Realteka z jego własnym EQ, sprawdź również jak wpływa na dźwięk, ew. może się opłacać użyć dwóch, albo jednego lub drugiego.
Dostosowywanie dźwięku
Trzeba zrobić to umiejętnie, i wykorzystując możliwie jak największą bazę ulubionych kawałków, ale i różnych gatunków. To niemalże zabieg artystyczny, czyli prawie jak całość tego ustawiania dźwięku.
Od dłuższego czasu jest mi znajomy pewien błąd który powoduje niepowołane podbicie basów, a przy mocniejszej korekcji – charczenie. Polega to na tym że w regulacji Foobara (nie wiem jak w innych odtwarzaczach) gdy ustawimy maksimum głośności jest inny dźwięk niż przy ok 70%. Ustawiamy więcej głośności w konsoli, a odejmujemy w Foobarze.
Po pierwsze ustaw w miarę dobrze suwaki bass i treble (w Realteku może ich nie być). Włącz Crystalizer, bo warto, i ustawiaj suwaki kombinacyjnie, crystalizer, bass i treble tak żeby dźwięk zaczął Ci odpowiadać.
Teraz equalizer. Chodzi o to żeby go tak ustawić, żeby zarówno trzy poprzednie suwaki (cr, bass, tr), jak i equalizer, w czasie ustawiania wzajemnie się uzupełniały i na siebie wpływały. Każdy suwak niesie inne zmiany dla dźwięku. Trzeba ustawić, czy lepiej będzie więcej basu w EQ (60-500) czy jak dodamy bass na suwaku, i odwrotnie. To samo tyczy się wysokich tonów (4k-16). W średnich raczej rzadko cokolwiek się poprawia w tym EQ.
Suwak basu w konsoli CT nie może być zbyt blisko 0 w trakcie robienia EQ. Skończysz korekcję, włączysz inny track i okazuje się że po uszy basu którego nie możesz odjąć. Gdy mamy ten zapas, możemy znaleźć jakiś sensowny złoty środek w ustawieniu. Oczywiście jak Twój soundsystem nie niszczy systemu, to pewnie nawet po skończonej całościowej konfiguracji często będziesz łapać się na tym że często kręcisz tym basem i treblem w zależności od gatunku lub albumu. Są gatunki i gros artystów którzy są bardzo skrajnie realizowani, fakt, wtedy się bawimy suwakiem, ale zauważ że to brzmienie referencyjne które brzmi prawidłowo w każdym, nawet najgorszym głośniku/słuchawkach. Chodzi o złapanie złotego środka, czyli momentu w którym zostawilibyśmy trochę gorsze ustawienie suwaka, i będzie odpowiednie dla każdej muzyki, i nie będzie powodować problemów z żadnymi trackami.
SRS Audio Sanbox
Obecnie SRS Audio Essentials
http://www.programosy.pl/program,srs-audio-essentials.htmlO wersjach SRS
Tego drugiego nie używałem i nie wiem czy choćby w pełnej wersji zawiera wszystkie opcje poprawiania dźwięku. Najistotniejsza – WOW HD jest. Ale czy reszta jak Circle Surround, Tru Surround XT, czy ciekawa Headphone 360, tego nie wiem. Po wyborze danej funkcji w starej wersji zmieniają się suwaki ze swoimi opisami. Jeśli cały czas w tym nowym będą ta same, to mamy tylko WOW. W modowanych sterach Gamespirit do Realteka już jest SRS ze wszystkimi funkcjami, więc nie ma potrzeba instalować tego. Tam zaś z dokopaniem się osobno do wszystkich funkcji może być problem, bo te tryby mogą się zmieniać niekoniecznie od ustawienia Music, Movie itd. Ale może od ustawienia 2.0, 4.0, 5.1. Na ile wszystkie wersje różnią się brzmieniem, nie testowałem. Ale Essentials jest najnowsze i można używać cały czas legalnie.
Link do opisu funkcji programu:
http://blog.pclab.pl/opson/Wzbogacamy.d%C5%BAwi%C4%99k.g%C5%82o%C5%9Bnik%C3%B3w.laptopa.i.nie.tylko-SRS.Audio.Essentials.w.akcji,76Konfiguracja dźwięku (stara wersja [ale podobna])
Kiedy ustawiamy dźwięk w SRS, zwłaszcza jeśli jesteśmy basolubami, musimy przestać myśleć przy tańszych słuchawkach o koncentrowaniu się na przestrzeni, bo takie suwaki są. Bas w moim przypadku okazał się ważniejszy. Możesz sobie zrobić konfigurację do gier, i tak ustawić cały zestaw, ale nie będzie to tak samo grało w muzyce, to samo jeśli chodzi o filmy. Nie osiągniesz uniwersalnego rozwiązania.
W zależności od tego jaki gatunek muzyczny preferujesz i jaki masz gust brzmieniowy, wypróbuj każdą z możliwych opcji dostępnych w programie, włącznie z konfiguracją typu głośniki dla słuchawek, nawet 2.1, 4.1., 5.1. Zobacz co brzmi dla Ciebie najlepiej i jakie brzmienie najbardziej Ci się podoba, może nie koncentruj się na scenie jeśli jesteś mniej zamożnym posiadaczem słuchawek, jeśli rzeczywiście widzisz że nie musisz. Możesz to zostawić na osobny preset. Odznacz guzik „Auto tech” i do zabawy. Do wyboru masz kilka technologii, klikamy potem Advanced Controls i bawimy się wszystkimi suwakami.
Graphic Equalizer
Po ustawieniu SRS czas na ostateczne poprawienie dźwięku. Graphic Equalizer. 31 zakresów. DSP do Foobara. Lekko poprawia ostateczny efekt po skonfigurowaniu SRS. Obowiązkowe zwłaszcza jeśli nie mamy SRS. Trzeba zrobić to umiejętnie, i wykorzystując możliwie jak największą bazę ulubionych kawałków, ale i różnych gatunków. To niemalże zabieg artystyczny, czyli prawie jak całość tego ustawiania dźwięku w tym artykule.
Gdy już po prawej stronie przeklikamy owe DSP, uruchamiamy go, a potem:
Rozciągamy całe okno na pełny ekran. Chwytamy za krawędzie, i w lewo i w prawo, z góry, z dołu rozciągamy na całą wysokość i szerokość ekranu. Teraz mamy dobre narzędzie pracy. Ogólna zasada brzmi że zawsze ustawiamy dół (bas) czyli te zakresy najbardziej po lewej, a potem średnie i górę. Aby to ładnie zrobić przeciągamy okno w prawą stronę zakrywając wszystkie częstotliwości większe niż 500. Oczywiście możemy to rozbić na części wg. uznania. I Gdy widzimy już tylko te konkretne zakresy, trzymamy LPM i ustawiamy płynnie częstotliwości tak aby zrobiło się nam najmilej. Możemy zacząć od podniesienia wszystkich częstotliwości (albo obniżenia) do konkretnego poziomu i potem manipulować pojedynczymi suwakami, albo żeby po prostu mieć dobry punkt odniesienia. Trzeba wyczuć kiedy dźwięk zaczyna się fajnie zachowywać. Zmieniamy tracki, upewniamy się że nie przeholowaliśmy, bo często bywa tak że na jednym tracku gra dobrze, a na innym źle, musimy znaleźć złoty środek. No i nie jestem w tym wypadku zwolennikiem teorii że suwaki powinny być zawsze ustawione płynnie i bez przeskoków. Jak już się z tym uporamy, ustawiamy średnie. Czyli powyżej 500 do 5k włącznie. Zasady są te same. Generalnie robienie czegokolwiek ze średnimi bywało częstokroć ryzykowne, i nie zawsze przynosiło pożądany efekt końcowy, ale z czasem mi się udawało. Potem zostaje góra. Wszystko od 6k3 do 20k. Przy czym pamiętaj że najważniejsze są trzy ostatnie suwaki. Jak ustawisz już wszystkie, to trzy ostatnie dopasuj indywidualnie, najlepiej robić to zasłaniając sobie pozostałe suwaki. Do wyczuwania góry znajdź sobie grupę tracków, a najlepiej utwór, w którym najbardziej podobała Ci się perkusja tudzież werbel. Jako człowiek swoich zamiłowań wybrałem kawałek POE – Złodzieje Zapalniczek (nazwa i tytuł konkretnego tracku) w wersji instrumentalnej, i jeszcze kilka by się znalazło z tego albumu. Jedno z najlepiej zrealizowanych i wyprodukowanych albumów HH (nie uwłaczając niczyjej kwestii gustu, zwłaszcza własnej) ostatnich lat.
Oczywiście cały czas w kwestii basu, a nade wszystko góry, wypróbowujemy wszystkie możliwe kombinacje ustawień Crystalizera (Creative) i suwaki bass/treble w konsoli, razem z EQ (4k-16 góra), gdy już tam gra w miarę dobrze, dopiero potem bawimy się z SRS, i na końcu Graphic Equalizer. Kombinacja tych wszystkich czynników ma zaowocować dobrym dźwiękiem. Brzmi skomplikowanie, ale pogmeracie trochę i od razu słychać co i jak.
Suwak basu w konsoli CT nie może być zbyt blisko 0 w trakcie robienia tego EQ. Skończysz korekcję, włączysz inny track i okazuje się że po uszy basu którego nie możesz odjąć. Gdy mamy ten zapas, możemy znaleźć jakiś sensowny złoty środek w ustawieniu.
Można również włączyć opcję SVM w konsoli. Jak dla mnie dźwięk jest ciekawszy, a defacto opcja służy wyrównywaniu poziomów głośności w dźwięku, a przy okazji okazuje się że ma pozytywny wpływ na brzmienie tego co akurat leci. Właśnie z powodu głównego przeznaczenia tej funkcji, na dłuższą metę okazuje się denerwująca. Za duże przeskoki dynamiki.
=======
Chciałbym żebyście podzielili się swoimi odczuciami na temat zasadności opisanych w artykule postępowań, i wrażeniami z odsłuchu. Bez tych kroków, nie byłbym w stanie używać taniego sprzętu audio, bez przesiadania się od razu w sprzęt od razu za kilka set lub kilka tysięcy złotych, patrząc na moje potrzeby, i w miarę to co jest wystarcza. Wydaje mi się że w pewnej mierze to rozwieje różne wątpliwości w kwestiach placebo niektórych narzędzi, bo dopiero w połączeniu razem, tworzą całość, i dają pazur. Oczywiście na różnych konfiguracjach różnie te zabiegi mogą pomóc.
Extra stuff
Są jeszcze dwie rzeczy o których nie wspomniałem, a których nie testowałem, a mianowicie Viper4Windows – sporo opcji które już wykorzystaliśmy, ale do tego dostajemy 18-to zakresowy Equalizer, który będzie brzmieć również w systemie, i nie tylko w foobarze, więc można go wdrożyć we wcześniejszym stadium ustawiania dźwięku (po konsoli) zadziała to jako zamiennik Foobarowego EQ:
youtube.com/
watch?v=VMJWBmxdF4I
Lub jeśli chcemy, nawet 60-cio zakresowy EQ pod cały system – to istnieje Equalizer APO, albo jeszcze inny 31-zakresowy EQ31GUI. Warto wspomnieć że Foobarowy Graphic EQ można ustawiać oddzielnie dla lewego i prawego kanału. Wielokanałowa korekcja jest zaś możliwa z zastosowaniem FPEQGUI
http://www.diyaudio.com/forums/software-tools/246970-eq-tools-windows.htmlWesoło
Convolver (DSP Foobar, jest też w Viperze)
Istnieje jeszcze coś takiego, i celowo wspominam o nim na samym końcu, bo przynosił mi zawsze najmniej pożytku, ale jest co najmniej ciekawym sposobem na modyfikację dźwięku. Opiera się to na niejakich impulsach. Znajdujecie jako plik jakiś impuls który Wam spasuje, kręcicie dwoma suwakami aż uzyskacie najlepszy efekt. Niżej podaję znalezione przeze mnie impulsy, można jeszcze ich gdzieś poszukać. Można też zrobić je samemu dla danych słuchawek, ale do tego odwołuję do odpytania wujka na G.
Oczywiście można spróbować wykorzystać Convolver gdzieś na wcześniejszym etapie ustawiania, ale raczej zalecam na samym końcu, i używać o ile cokolwiek pomoże a nie zaszkodzi do efektu wcześniejszego, bo z reguły właśnie tak było.
O SRS na koniec
Ogólnie zaczęło się od DFX Enchancer (freeware) które jest słabsze. Potem wyszło SRS Audio Sandbox (trial) który ma całkiem sporo opcji. Następnie jako substytut wyszło SRS HD Audio Lab którego nie testowałem, a na końcu po przejęciu SRSa przez DTS jako jedyny dostępny produkt w tym temacie dostępny obecnie do kupienia - SRS Audio Essentials w którym zmieniło się najwięcej od czasu tych wszytkich metamorfoz (w GUI); a w dodatku program staje się teraz demo zamiast trial, czyli chodzi cały czas, ale z ograniczoną funkcjonalnością - między innymi brak możliwości wyrównywania poziomu głośności oraz wyłączono obsługę trybu słuchawkowego i dostrajania dźwięku dla filmów i gier. Nie testowałem go ale z mojej perspektywy (używałem SRS Audio Sandbox) najważniejszy zarówno na głośnikach jak i na słuchawkach był tryb WOW HD, widzę chyba suwaki są te same. Ale można porównać te trzy programy.
Pokłosie – mastering i odsłuch referencyjny
Ostrzeżenie. Jeśli ustawiłeś już dźwięk, i wszystko zrobiło się lepiej, cacy, i może jest fajnie, to uwaga, Twój odsłuch nie jest referencyjny. Musisz bardzo ostrożnie na takiej konfiguracji cokolwiek remasterować, masterować, mixować. Twoja referencja (to co słyszysz puszczone np. liniowo do integry, albo masterowane w takim odsłuchu) może się kwalifikować właśnie gdzieś w okolicach radiowej tuby z lat 70tych jak mi to ktoś kiedyś napisał. Jak chcesz usłyszeć w przybliżeniu jak naprawdę brzmi Twój kawałek zrobiony na takim odsłuchu, musisz sprawdzić brzmienie na wielu źródłach, np. wracasz z powrotem do integry, używasz podstawowego sterownika dźwięku integry, output typu DS, wracasz w Windowsie do sterowników fabrycznych i dopiero teraz w przybliżeniu słychać co zrobiłeś, możesz zrobić Graphic EQ na integrze jak używasz osobnej dźwiękówki, wyłączyć SRSa na tej finalnej konfiguracji i zrobić również na tej konfiguracji dobre brzmienia, tak abyśmy dysponowali jak największą ilością dobrze brzmiących pozornych źródeł (mastering na słabszym sprzęcie niskim kosztem). Dobrą metodą na sprawdzenie czy nie przeholowaliśmy przy wysokich tonach jest ustawienie trebla w konsoli CT na więcej niż dotychczas, i porównać to z normalnie zrealizowanymi kawałkami. Możesz zauważyć że po podniesieniu Trebla, normalne kawałki mogą brzmieć znacznie lepiej niż Twoje, a musisz swoje tracki zbliżyć do podobnego poziomu co normalne kawałki. To pierwszy sygnał że coś może nie grać. To tyle w kwestii masteringu na sprzęcie po najniższych kosztach. Kolejne spektrum referencji tworzą osobiste walory słuchowe użyszkodnika soundystemu. Ktoś lubi uśmiechnięte brzmieni typu V, ktoś bliższą, ktoś dalszą scenę, potrzebuje mniej lub więcej góry. Wszystko przez nasz własny aparat słuchowy który osobiście, relatywnie interpretuje słyszane dźwięki. Można potwierdzić swoje walory słuchowe, możesz zrobić sobie swoje własne badanie słuchu. Każdy reaguje inaczej na pewne częstotliwości, choć pewne predyspozycje określa się w słuchawkach jako referencyjne. Mówię to jako basshead, nie zawsze to co dla mnie jest najlepsze, jest tak samo dobre dla reszty.
Możesz zajrzeć:
http://tomigra.wordpress.com/2013/10/30/badanie-sluchu-sluchawki-referencyjne/Często możesz zacząć bawić się basem i treble w konsoli Creative i myślisz że kawałek jest słabo zrealizowany. Nie do końca. To że się tymi suwakami bawisz jest w głównej mierze uzależnione od Twoich słąbych słuchawek/głośników które trzeba poprawiać, i Twoja karta muzyczna i oprogramowanie właśnie robi to czasem w czasie rzeczywistym. Te suwaki to nie jest tylko podnoszenie konkretnych częstotliwości, tylko wszystko zmienia się w zależności od tego co leci, choć można scharakteryzować najczęściej podnoszone częstotliwości. To samo tyczy się trebla. To że podnosisz te suwaki, nie oznacza że od razu poprawisz to w EQ na Audacity i właśnie poprawiłeś kawałek. Nie do końca. Właśnie dopiero tutaj zaczynają się przesunięcia w scenie dla odsłuchu referencyjnego.
Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie żeby używać z powodzeniem takiego zestawu do samego słuchania muzyki. Nie wyobrażam sobie życie na integrze.
Ostatnie rzecz. Żeby nie było że nie ostrzegałem. Jak się przyzwyczaisz do tego co napoprawiałeś, nie będziesz chciał słuchać niczego innego. Wszystkie zestawy poza Twoim zaczną Ci przeszkadzać, i nawet w czasie zakupów w hipermarkecie będziesz wyobrażał sobie co byś poprawił w zapchaj-czas-grajkach sklepowych. Zwykłe słuchawki na wystawkach sklepowych w hipermarketach nie będą robić na Tobie wrażenia. Takie tam odczucia po stuningowaniu zestawu 2.1 który imho. basem niszczy wszystko co się rusza w przedziale słuchawek do ok. 120 zł i nagle może się okazać że Ty o muzyce wiesz tyle co nic.
Ostatnie postscriptum. Po jakimś czasie może się okazać że słuchawki po słuchaniu na nowym ustawieniu mogą zmienić brzmienie. Nawet ulec degradacji. Mogą zacząć pierdzieć i trzeba będzie je przekonfigurować od początku. W większości nie przekłada się ten stan na odsłuch na urządzeniach przenośnych.
Trochę opowieści o subiektywnych odczuciach dźwiękowych (hip-hop/rap)
Potrzeby rozjaśniania dźwięku. Zniekształcenia
/luźniejsze
Kiedy słucham muzyki i porównuję z tym co na ogół słucha większość, to moje przeróbki zawsze dla innych generowały potrzebę rozjaśniania dźwięku. Ja zawsze zaciemniam. Wydaje mi się że lubię detaliczność, i zawsze eliminuję wszelkiego rodzaju lukier.
Jaki dźwięk dla bassheada nie wystarczy
W HH musi być słyszalne całe dostępne pasmo basowe, inaczej czegoś najzwyczajniej nie usłyszymy, lub będzie to bez dozy przyjemnego odcienia. Bas może nie musi być słyszany jak każdy inny instrument, ale słyszany co najmniej w jego całości, a do tego mniej sztywno jako instrument, ale bardziej rozlewająco. To musi być też wyraźna linia melodyczna, że jakbyś usłyszał i znał się na nutach, to byś zapisał dźwięki. Ale nie detalicznie do bólu, niech się rozpływa i żyje własnym życiem, i chyba na to powinniśmy położyć nacisk (niech każdy też wpisze co zechce). Zazwyczaj na gorszym sprzęcie, właśnie w celu wyeksponowania tego basu trochę ścisza się częstotliwości i ustawienia odpowiedzialne za bębny, tak aby najpierw weksponować ten bas, a to zazwyczaj owocuje lekkim obcięciem bębnów, bo zaś ich wyeksponowanie najpierw, powoduje charczenie w czasie próby wyeksponowania basu, na samym końcu odzyskujemy trochę bębnów. To u mnie uniwersalna metoda uzyskania relatywnie lepszego dźwięku która potwierdza się po wpięciu praktycznie w każdy sprzęt który wykazuje podobne cechy, czyli niemal wszystko w przedziale cenowym <120 zł słuchawek. Trzeba brać na poprawkę moje osobiste upodobania dźwiękowe.
Jaki jest idealny dźwięk dla hip-hopowego basoluba.
Oddanie porządnego tąpnięcia bębnów z nisko schodzącym, o pełnej charakterystyce słyszalności wszystkich pasm basem. Jak powinny brzmieć bębny? Opowieść.
Próbujemy z kumplem podładować akumulator w starym polonezie na stacji LPG. Podjeżdża jakiś ziom który słucha właśnie na full świeżo po premierze Tylko dla Dorosłych Ostrego i pożycza nam kable do ładowania i użycza akumulatora. Po otwarciu fury wydobył się dźwięk bębnów jakiego nigdy w życiu wcześniej ani później nie słyszałem. Kawałek brzmiał „Konsumpcjonizm”. Pełne bębny, pohuk taki że h. tego tąpnięcia będzie mi zawsze brakować, pełnowymiarowe BBBBPPFFF... Fury idealnie nadają się do nabasowienia. Choć w aucie słuch mi się szybciej męczy.
Wniosek. Dźwięk bębnów fajnie jak jest jak w dobrym zestawie w samochodzie z subem, gdzie doskonale reprodukują się bębny z uwagi na niższe ciśnienie w zamkniętym, małym pomieszczeniu.
Ale to zawsze trochę podkoloryzowane opowieści, i subiektywne odczucia, przy czym małe szanse na osiągnięcie podobnych efektów. Zrób to sam.
Jaki powinien być werbel
Powinien mieć coś z głębi nagłośnienia estradowego tak jak słyszysz na żywo perkusję. Ale nigdy nie odwzorowuj tego co jest w rzeczywistości, niech będzie to dźwięk czysty jak łza, i soczysty tak jak nigdzie nie usłyszysz tego na żywo. W zasadzie dla mnie najważniejsza była wierność nagraniowi.
W miejsce gdzie wszędzie jest „powinno” wrzuć - tak jak mi się podoba.