Audiohobby.pl
Audio => DIY => Kolumny i głośniki => Wątek zaczęty przez: konto_usuniete w 04-10-2008, 15:49
-
Witam
Na naszym Forum w kilku wątkach toczyły się ostatnio ciekawe dyskusje. Fakt, sporo w tych dyskusjach było pustosłowia, gadulstwa . Nie da się ukryć ze sam trochę się do tego przyczyniłem :-) Niejako w formie rehabilitacji postanowiłem zebrać „do kupy” kilka rozwiązań i podzielić się w tym wątku spostrzeżeniami z praktycznego wcielenia ich w życie.
Rozwiązania o których mowie to :
- open baffle
waveguide
oversized 2 -way
niska częstotliwość podziału
Postanowiłem te – wydawać by się mogło – dość sprzeczne idee wcielić w życie w postaci jednego urządzenia. Z góry przyjąłem , ze układ ten nie ma aspiracji być żadnym high-endem , a jego zadaniem ma być tylko sprawdzenie słuszności pewnych teoretycznych założeń.
Do powstania urządzenia doszło w sumie przez... przypadek . Otóż , za jakąś koleżeńską przysługę , wszedłem w posiadanie pary głośników Tonsil GD 30/50 . Są to już nie produkowane głośniki estradowe . Ich pierwotnym przeznaczeniem były kolumny gitarowe . Niemniej , ich budowa i parametry ( wysoka efektywność , sztywne zawieszenie , wysoka dobroć Qts ) umożliwiały ich zastosowanie w OB . Szerokie pasmo przenoszenia nie wyklucza zastosowania ich w układzie dwudrożnym zwłaszcza z niska częstotliwością podziału.
Jako ze moje „codzienne” kolumny OB ciągle jeszcze nie wróciły od lakiernika ( eh, słowność polskich „majstrów”... ) głośniki z nich leżą odłogiem . Jako wysokotonowki używam w nich Seasa 27TBFC/G . Ten głośnik wybrałem aby w przyszłości spróbować go z waveguide Monacora.
Tak więc zbierając wszystko razem zabrałem się do roboty . Odgrodę zrobiłem z jakiś resztek MDF 22 mm . Jej wykonanie nie zabrało mi więcej niż 2 godz.( do klejenia używam kleju żywicznego z dodatkami włókien szklanych- b. wytrzymały , czas wiązania 75 – 90min)
Jako ze to konstrukcja wybitnie eksperymentalna – nie bawiłem się w żadne wykończenia. Jako ze układ ma pracować jako dwudrożny więc jako typ ogrody wybrałem U-frame. Sprawdzony w poprzedniej konstrukcji H-frame ( który dobrze spisuje się na basie) z racji swoich przypadłości w wyższych zakresach ( spora górka powyżej Fgr odgrody) niezbyt nadaje do koncepcji 2-way. Zwykła odgroda typu „I” aby „sensownie” przetwarzać bas – musiałaby mieć dość spore rozmiary , więc i ona została wykluczona . U-frame swoimi właściwościami jest gdzieś pośrodku pomiędzy H i I , stanowiąc pewien kompromis pomiędzy rozciągnięciem basu a liniowością środka . Wymiary – szer 385mm , wys 1030mm , głębokość 235mm . Obudowa jest lekko pochylona do tylu
W sumie największym problemem przy budowie okazało się ... połączenie Seasa z waveguide Monacora. Tubka ta jest przystosowana do połączenia z tweeterem Monacora i otwory montażowe
nie pasują do Seasa , który ma mniejsza średnice kosza i mniejszy rozstaw otworów. Musiałem wykonać takie „ przejściówki” ( wys 9mm rozstaw otworow 5mm) Wykonałem je z boramidu – twarde i wytrzymałe tworzywo , nadające się do frezowania , gwintowania , toczenia itp. )
Po kilku wstępnych pomiarach częstotliwość podziału ustaliłem na około 1,2 kHz . obydwa filtry I rzad , tweeter podłączony poprzez dzielnik. . Pomiary ze zwrotnica potwierdziły w miarę liniowe pasmo ( pomiar wiarygodny od ok 400 Hz w gore , poniżej ze względu na dipolowa char promieniowania i zwarcia akustyczne – już nie) .
Przyszła w końcu pora na pierwsze odsłuchy ( obydwa głośniki były przedtem używane więc odpadł problem wygrzewania) . Pierwsze wrażenia – Kurde.... Nie boli ! Kilkanaście doskonale znanych płyt , pierwsze notatki , pierwsze drobne zmiany wartości elementów. Brzmienie coraz bardziej się stabilizuje... I cały czas da się tego słuchać!
Brzmienie na obecnym etapie opisałbym tak:
Bas niezbyt głęboki ale szybki ,dynamiczny z wykopem ale do pelni szczęścia brakuje mu nieco „masy” , środek zachowuje dobre cechy OB a więc szybkość , dynamikę szczegółowość . Wysoki środek , który przetwarzany jest już przez WG – to spora klasa . Detaliczność , barwy , smaczki... Wysokie – jak wyżej . Co jest najbardziej charakterystyczne – zakres wyższego środka i góry jest bardzo spójny , homogeniczny . Cos naprawdę jest w tym niskim podziale .... Co najważniejsze – Seas nawet przy tak niskiej częstotliwości podziału – daje rade. Nie zauważyłem jakiś negatywnych objawów.
Sam głośnik Tonsila nie jest „mistrzostwem świata” w kategoriach audiofilskich – uczciwie trzeba przyznać ze słyszało się lepsze głośniki .
Reasumując – koszt wykonania całości to :
Seas 27TBFC/G 260 PLN/para
waveguide Monacor 64 PLN/ para
Tonsil GD 30/50 60 PLN / para ( cena z Allegro )
MDF ( około 1,5m2) ok. 50 PLN
klej , kołki itp – 10 PLN
Zwrotnica – ok. 50 PLN
Razem : około 500 PLN
Za te pieniądze kolumna brzmieniem broni się na pewno. Na pewno na tym projektem będę jeszcze sporo pracował. Potencjał jaki drzemie w takiej konstrukcji , w takich rozwiązaniach jest na pewno spory i moim zdaniem warto ten temat ciągnąc dalej. Świadom tego ze głównym ograniczeniem w tej chwili jest głośnik Tonsila zacznę się rozglądać za jakaś ciekawsza konstrukcja .
Tak sobie pomyślałem ze jeśli uda się dobrać jakiś sensowny i niezbyt drogi głośnik midbas to cały projekt dokładnie opisze – z rysunkami , schematem zwrotnicy , pomiarami. Byłby to w sumie fajny start dla osób , które chciałyby zacząć swoja przygodę z OB bez angażowania sporych pieniedzy. Gdyby brzmienie koniec końców się nie spodobało to wysokotonowka Seasa stanowić będzie dobry punkt wyjścia do zbudowania jakieś „klasycznej” konstrukcji .
Pozdrawiam
WaldeK
-
Sorry za jakos jednego ze zdjec - wklejam poprawne :-)
WaldeK
-
No i czad :)
Waldek, jak sie spisuje 27TBFC przy wyzszych poziomach głośności i takiej alikacji ? Nie wpada w kompreche ?
\'Wiadomo, ze taki a taki pomysl jest nie
do zrealizowania. Ale zyje sobie jakis
nieuk, ktory o tym nie wie. I on wlasnie
dokonuje tego wynalazku.\'
-
No pieknie!
kiedys, porownujac tweeter seasa i monacora wydawalo mi sie, ze seas pasuje bez modyfikacji....troche szkoda, ze trzeba dodatkowo kombinowac.
Waldku,
czy mozna liczyc na pomiary seasa w waveguide na bardziej standardowej sciance przedniej 20-25cm, najlepiej pod roznymi katami off-axis?
pozdrawiam,
Emil
-
Na razie nie próbowałem jakiś "bezbożnych" poziomów głośności ale przy takich w miarę normalnych , tzn powyżej średniej ale nie powodujących dyskomfortu i reakcji sąsiadów , Seas zachowuje sie OK
CO do pomiarów- korzystam z dema pomiarowki i nie mam możliwości zapisu Moze pokombinuje ze zrzutami ekranu.
Co do innej scianki - sprawdze zapas MDFu i moze cos tam sklece.W każdym razie będę pamiętać.
Pozdrawiam
WaldeK
-
Poza małą obawą o losy gwizdka ;] - pełen SZACUN !!
Gratulacje z udanego eksperymentu, zwłaszcza w tym tempie i za takie pieniądze.
-
No tak.... Troche sie balem o los gwizdka . Kiedys, dawno temu , "w odleglej galaktyce" stosowalem tweetery Audaxa . Potrafily sie palic przy podziale 3kHZ i filtracji II rzedem. Wiec obawy miałem spore....
Jednak okazuje sie ze WG doskonale odciaza glosnik i objawow niewydolnosci , kompresji itp nie zaobserwowalem.
pełny obraz byłby pewnie po pomiarach zniekształceń no ale to poza moim zasięgiem.
CO do tempa - to sama realizacja i owszem - nie zajęła mi dużo czasu ale " główkowanie " zanim przystąpiłem do działania to już trochę więcej....
A tak na marginesie... Macie jakaś propozycje głośnika 30 cm , który by można zastosować w tego typu konstrukcji?
Uparłem sie na 30-tke ze względu ze to glosnik , którego kaliber jako-tako umożliwia jeszcze prace do około 1200Hz bez drastycznego zawężania char kierunkowych ( sr membrany w miarę zbliżona do długości fali dla częstotliwości podziału ) . Oprócz sensownego brzmienia , istotnym kryterium jest cena - max 250 PLN / szt .
Moze zrobimy z tego jakies kolumny "forumowe" ? Ja podejmuje sie zestrojenia całości....
WaldeK
-
Nie ma problemu, tylko trzeba by wytypowac woofer do takiej zabawy
Mysle ze coś kolo 30cm zeby z jednej strony basu nie brakowalo a z drugiej śednica do ok 1K byla znośna
\'Wiadomo, ze taki a taki pomysl jest nie
do zrealizowania. Ale zyje sobie jakis
nieuk, ktory o tym nie wie. I on wlasnie
dokonuje tego wynalazku.\'
-
NO to czekam na propozycje glosnika....
WaldeK
-
WaldemarK>
Zerknij tutaj:
http://www.diyaudio.com/forums/showthread.php?s=&threadid=110583&highlight=
Podobna koncepcja zrobiona na wooferze Peerlessa.
-
Cóż może to i herezja ale spróbuję...
Ostanio zaiteresował mnie pewien przetwornik rodzimej produkcji, mianowcie Tonsil GDN 30/80/2. Dlaczego? Jest kilka powodów:
-po pierwsze i najważniejsze cena ok 130 zł na allegro.
-bardzo dobre wyniki symulacji w 60-70 litrowej obudowie BR, przyzwoite zejście i BARDZO niski group delay.
-stosunkowo wysoka efektywnośc i ładny naturalny roll off, co IMHO najistotniejsze ten przetwornik ma wysoką efektywnośc w zakresie basu i niższego środka a nie na wyższej średnicy jak w przypadku szerokopasmowców czy estradówek. Po częściowym skompensowaniu BSC nadal możemy liczyc na jakieś 88 db efektywonsci w całym paśmie przy 8ohm.
-duże Sd wynoszące 500cm2 i mały Xmax 3,25mm. W tym konkretnym przypadku akurat mały Xmax jest korzystny ze względu na i tak spore wychylenie objętościowe wynikające z dużego Sd. Proste i tanie przetworniki z dużym Xmax zwykle mają spore problemy z linowością napędu i zawieszeń, więc staram się omijac takie wynalazki.
link do strony producenta i przykładowy link z allegro:
http://www.protonsil.pl/?s=1&page=1&k=2&cid=12&p=2
http://allegro.pl/item450531499_tonsil_gdn_30_80_2_niskotonowy_nowy_f_vat_gwar.html
Jestem bardzo ciekaw jak by to brzmiało cięte na 1200Hz z TBFC/G :) Jedyny problem to obudowa, ten przetwornik jest raczej do BR.
-
Ten Tonsil rzeczywiscie wyglada dosc ciekawie . Czy to jakas powlekana celuloza?
Niskim Qts az tak bardzo bym sie nie przejmował. Jak sie okazuje w praniu to nie jest az tak istotny parametr.
130 zl /szt to rzeczywiście nie majątek . Jednak sadze ze utrzymanie 88dB w jakimś rozsądnym pasmie wydaje sie mało realne . IMO 85dB to max przy jakimś sensownym rozciągnięciu basu.
No to pierwszego kandydata juz mamy...
Mi glos wewnetrzny podpowiada ze dobrze byloby znalezc cos na gornym zawieszeniu w postaci tekstylnej faldy itp.. Nie wiem czy dobrze kombinuje?
WaldeK
-
Waldku ten Tonsil z tego co wiem ma membranę z "surowej" celulozy. Najchętniej widziałbym go właśnie we wspomnianym BR o objętości 60-70 litrów i tam te 88db powinno być do uzyskania. Problem w tym, że taki projekt byłby zbieżny z założeniami tematu we wszystkich aspektach poza rodzajem obudowy ;)
-
Ja mimo wszystko wolalbym zostac przy OB....
Jezeli mowa o BR to oczywiscie - te 88dB jest OK .
WaldeK
-
Lan
Wspominales ze przetestowales sporo Eminence\'ow ... Jak oceniasz ich przydatnosc do "naszego" projektu?
WaldeK
-
Witam
Tak jak pisałem projekt " Wydumek" ciągle jest na etapie zmian .
Pomiarowo całość wygląda w miare OK Na załączonym rys pomiary na osi ( kolor zolty i 30° kolor fioletowy ) Mikrofon ustawiony 1,5m od zestawu. Waveguide pokazuje swoje zalety :-) Myslę że w zbieżność charakterystyk +/- 2dB w pasmie 500- 20 000 Hz dla tak dziwnego zestawu z filtrami I rzędu to wynik bardzo fajny....( duża zmienność na wykresach poniżej 500 Hz jest spowodowana wpływem pomieszczenia- potwierdzone innymi pomiarami)
Brzmieniowo.... Tonsil ma ograniczenia ( barwa.... ) wiec usilnie szukam czegoś w zamian.
Może póki co wsadzę tam Monacory 12" .... Zobaczymy.
Pozdrawiam
WaldeK
-
Witam
" Wydumki" już grają z Monacorem. Jest znacznie lepiej . Bas zyskał więcej "masy" , schodzi tez niżej. Niski środek stal sie pełniejszy, nie jest taki "osuszony" . Wrażenia z "pierwszego tłoczenia" czyli próba z pierwsza zwrotnica :-)
Pomiarowo - nie jest już tak " liniowo" ale przecież nie o to chodzi.... Na razie podwyższyłem trochę częstotliwość podziału do około 1,5 kHz . Współbieżność charakterystyk w okolicach podziału jest trochę gorsza ale jak już pisałem - to dopiero pierwsze próby i jeszcze długa droga przede mną.
Wnioski na szybko - Tonsil mial katalogowo Qts=1,28 , Monacor ma 0,4.....
WaldeK